29/04/2018 Een huis van verderf

Vandaag krijgen we in de eerste 55km nog eens volledig vlak terrein en dat is al lang geleden. Het zouden wel eens de allerlaatste vlakke kilometers kunnen geweest zijn. In de laatste 7km krijgen we al enkele kleine heuveltjes en dat zijn allicht de eerste voortekenen dat we het Rifgebergte naderen. Onderweg ook geen ezels als transportmiddel maar paard en kar.

Het hotelletje waar we terecht kunnen in Souk El Arbaa noemt ‘Grand Hotel’ maar men had het beter ‘Mini Hotel’ genoemd want er zijn enkel een paar kamers op het gelijkvloers. Aan het hotel is ook een café waar er enkel bier en wijn wordt gedronken en daarachter is nog een zaaltje waar er stiekem kan gegokt worden op de paardenrennen. Naar Marokkaanse normen moet dit wel een huis van verderf zijn.

28/04/2018 Tijd voor een wasdag

Het is tijd om nog eens een wasdag in te lassen. Hopelijk blijft het lang genoeg droog, het heeft al geregend en er is blijkbaar  nog meer op komst. Gelukkig hebben we gisteren al een lading kunnen drogen op het dak.

Het is duidelijk merkbaar dat men hier in Sidi Kacem niet gewend is om veel toeristen te zien. We worden dan ook op een andere manier bekeken en aangesproken dan in de meer toeristische plaatsen zoals Fes, Meknes of Marrakesh. We voelen ons hier meer op ons gemak.

27/04/2018 Volubilis, een interessante archeologische site.

Vlakbij Moulay Idriss ligt Volubilis, ooit een stad aan de rand van het Romeinse rijk. Archeologen hebben hier mooi werk verricht om van deze site een interessante archeologische vondst te maken, vooral de mooie mozaïeken vloeren zijn ondanks dat ze aan alle weersomstandigheden zijn blootgesteld nog mooi bewaard gebleven.

Van Volubilis is het nog een korte etappe naar Sidi Kacem door een erg schilderachtig decor. De school is uit en we worden aangemoedigd door een horde studenten, hier zijn ze blijkbaar geen toeristen en dan ook nog op de fiets gewoon. Onze zoektocht naar een hotel verliep ook zeer vlot en in tegenstelling met gisteren toen we al onze bagage van onze fietsen moesten laden om ze door een steegje trappen af en dan trappen op naar het hotel moesten dragen evenals de fietsen, rijden we vandaag gewoon met alles erop en eraan onze hotelkamer binnen. We hebben dan ook een zeer ruime kamer met een mastodont badkamer.

26/04/2018 Moulay Idriss, ezelstad en bedevaartsoord

Moulay Idriss is een stadje dat gebouwd is op de steile flanken van de bergen. Het bestaat uit één straat en daarnaast allemaal kleine steegjes met trappen. Het enig bruikbare transportmiddel waarmee je overal kan geraken zijn ezels. Wij hebben helaas geen ezel en om ons hotelletje te bereiken zijn we dan ook verplicht om alles via de trappen tot daar te dragen.

Moulay Idriss is tevens een bedevaartsoord voor de arme Marokkanen die zich geen reis naar Mekka kunnen veroorloven.

Alle Marokkaanse wijnen komen uit Meknes, toch hebben we hier geen enkele wijnstok gezien. Van wat wordt die wijn gemaakt?

In de talrijke beenhouwerswinkeltjes wordt meestal enkel rundsvlees verkocht en slechts zelden schapenvlees, toch zien we hier maar weinig koeien rondlopen maar wel veel schapen en geiten. Waar komt al dat rundsvlees dan vandaan en wat gbeurt er met de schapen en geiten?

25/04/2018 Koningsstad Meknès valt wat tegen

Het ‘Mausoleum van Moulay Ismaïl’ is gesloten wegens verbouwingswerken, een aantal paleizen kan je sowieso al niet bezoeken, het ‘Hoi Moulay’ (oude graanschuur) is niet te bereiken omdat de omgeving is afgesloten vanwege een internationale landbouwbeurs, … m.a.w. er valt niet veel te bezoeken in Meknès. Het enige wat we kunnen doen is wat door de stad en de soeks wandelen. Uiteindelijk hebben we zoveel rondgewandeld dat we ons met een ‘petit taxi’ tot aan de carrefour laten brengen. De taxichauffeur maakt wel een omweg om een medepassagier in de taxi elders af te zetten maar de rit van zo’n 6km kost ons toch minder dan €2. Taxichauffeurs verdienen dan ook maar weinig. Op een goede dag verdient hij 300-400 DH en daar moet hij dan nog 200 DH van aftrekken voor de huur van de auto en de benzine.

Ik probeer altijd aan ATM’s van de BMCE bank geld af te halen omdat dat de enige zijn waar je een bedrag van 4000 DH (+/- €365) kan afhalen. Geld afnemen aan een ATM is in Marokko in principe geen probleem ware het niet dat de computersystemen het al wel eens laten afweten en dat is vandaag het geval voor alle automaten van de BMCE bank. Ik ben dus genoodzaakt om naar een andere bank te gaan waar je maximaal een bedrag van slechts 2000 DH (+/- €183) per transactie kan afhalen.

24/04/2018 Van de ene koningsstad naar de andere

Rabat, Marrakesh, fes en Meknes worden wel eens de vier koningssteden genoemd. Vandaag fietsen we naar Meknes, de laatste in de rij die we nog moeten bezoeken. Fes en Meknes bestaan beiden uit een nieuwe en oude stad, ook hier hebben we gekozen voor het oude deel. Gisteren hebben we noodgedwongen moeten kiezen voor een duurder hotel, een kamer met eigen badkamer, alhoewel dat relatief is, we betaalden 500dirham of 46 euro inclusief ontbijt. Vandaag  zitten we in een goedkoop hotelletje (200dirham zonder ontbijt) en zoals dat al vaker het geval is schilfert ook hier de verf overal van de muren. Het gemeenschappelijk sanitair daarentegen is proper ook al heeft het zijn beste tijd gehad. Ons raam geeft uit op een binnen-tuintje met enkele bloeiende appelsienbomen waarvan de bloesems een heerlijke geur verspreiden.

De weersvoorspellingen geven voor vandaag onweer en regen. We hebben geluk, het begint pas te onweren wanneer we ons geïnstalleerd hebben in ons hotelletje.

Schilferende hotelmuren

23/04/2018 Zelfs mijn GPS raakt het noorden kwijt

Je moet een medina op twee verschillende tijdstippen bezoeken, ’s avonds wanneer het er zeer druk is en ’s ochtends wanneer het er nog rustig is en alle leven stilaan op gang komt. We hebben in Marokko al verschillende medina’s bezocht maar deze van Fes, die op de lijst staat van UNESCO werelderfgoed, maakt toch wel het meeste indruk op ons. Je kan hier makkelijk verloren lopen in het eindeloos labyrint van kleine steegjes. Zelfs mijn GPS raakt af en toe letterlijk het noorden kwijt. De medina van Fes doet ons terugdenken aan de oude binnenstad van Jeruzalem.  Langs alle kanten wil men ons naar de leerlooierijen leiden maar voor ons hoeft het niet meer. We hebben er al enkele gezien en de stank die er hangt is alles behalve aangenaam.

22/04/2018 Volzette hotels

Het wordt een vrij korte rit tot Fes waar we al voor 10 uur aankomen. We hadden een vrij goedkoop en goed gelegen pension voor ogen maar helaas is het volzet. Ook een volgend hotel waar ik ga informeren is volzet en in een derde hotel heeft men nog slechts één kamer vrij. We moeten wel nog ruim een uur wachten vooraleer de kamer in orde is gebracht maar er wordt dan ook zeer grondig gepoetst. Op het dakterras kunnen we nog eens ons eigen potje kopen nadat we eerst inkopen zijn gaan doen in een carrefour voor de rest maken we er een rustige dag van. ’s Avonds wandelen we door de soeks waar je over de koppen kunt lopen.

21/04/2018 Moeizame zoektocht naar een overnachtingsplaats

Kabbelende beekjes, vreedzaam grazende schapen in een prachtig groen decor, dat is wat we vandaag te zien krijgen. Makkelijk fietsen is het allesbehalve. We starten in Azrou op een hoogte van 13O0m, klimmen geleidelijk naar een hoogte van 1820m, daarna gaat het op en neer met soms krachtige wind op kop om dan in de laatste kilometers naar Sefrou opnieuw te zakken naar 800m. In totaal hebben we meer dan 1000 hoogtemeters naar boven gefietst en 1500 naar beneden. Meestal wordt het warmer wanneer je 1000m daalt maar deze keer wordt het steeds frisser.

Sefrou ligt op amper 32km van Fes maar toch komen hier maar zeer weinig toeristen tot in deze echt authentieke stad. Dat men hier niet gewend is veel toeristen te ontvangen is te merken aan  de manier waarop men ons bekijkt en het feit dat hier maar weinig overnachtingsmogelijkheden zijn. In onze reisgids vinden we twee hotels. Het eerste is gelegen in het hart van de medina maar wanneer we het eindelijk gevonden hebben blijkt het verlaten te zijn. Wanneer we op zoek gaan  naar het tweede adres biedt een man ons aan om ons de weg te wijzen. Helaas blijkt dit hotel gesloten te zijn en ook telefonisch niet bereikbaar. De man die ons tot daar geloodst heeft wil wel ons nog verder begeleiden naar een ander hotelletje aan de rand van de oude stad. We twijfelen even of we hem wel zullen volgen maar hebben weinig keuze. Ik maak de man wel eerst duidelijk dat hij niet moet verwachten dat ik hem hiervoor nog eens extra ga betalen. Uiteindelijk vinden we dan toch nog een kil en vochtige kamer maar we zijn al blij dat we een onderdak gevonden hebben en een warme douche kunnen nemen (wel zonder douchekop).

Wanneer we later nog eens door de medina wandelen worden we aangesproken door een man die Duits spreekt. Het is een Duitser die hier in de bergen een steengroeve uitbaat. Hij is blijkbaar blij dat hij nog eens in zijn eigen taal met Europeanen kan praten. Hij heeft niet zo’n positief beeld over Marokko en de Marokkanen. Hij heeft 25 Marokkanen in dienst maar volgens hem kan je hetzelfde werk in Duitsland gedaan krijgen met 7 werknemers. Zijn personeel verdient ongeveer €250 per maand. Hij vind het dus niet meer dan normaal dat er zoveel gebedeld word en dat de mensen stelen wat ze te pakken kunnen krijgen.

20/04/2018 Terug naar het groene noorden

We nemen nog eens de bus, van Errachidia naar Azrou. Deze keer is het wel een probleem om de fietsen in de bus te krijgen. Het is een spiksplinternieuwe bus maar de laadruimte onderin is veel lager dan bij vorige bussen. De fietsen kunnen niet rechtop staan maar moeten plat op elkaar gelegd worden.

De busrit van 4 uur brengt ons van het zuiden naar het noorden van het Altlas gebergte. Het is een wereld van verschil, het kale en dorre landschap maakt plaats voor mooie groene bergen, het is een wereld van verschil. Wanneer we Azrou naderen lijkt het wel of we in Zwitserland terecht zijn gekomen. Ergens hebben we toch een beetje spijt dat we dit gedeelte niet met de fiets konden afleggen, we vreesden dat we moeilijk onderdak zouden vinden.

Azrou

De moskee van Azrou

19/04/2018 Niet veel meer dan een asfaltweg

Toen we gisterenavond omstreeks 20u30 gingen slapen was er nog niets te horen maar enkele uren later werden we halvelings wakker door Marokkaanse muziek die vanuit het dorp weerklinkt. Ze blijven de ganse nacht door muziek maken tot dat om 4u30 vanuit de minaretten de oproep weerklinkt voor het eerste gebed.

Het wordt weer een heel eentonige dag. Het enige wat we 60km lang te zien krijgen is een grote vlakte  met middenin een asfaltweg waarover wij fietsen. Langs de weg nog een elektriciteitsleiding, enkele GSM-masten, twee waterputten, een militaire kazerne en één café op 40km, als je dat al een café kunt noemen, we hebben er in elk geval iets fris kunnen drinken.

Na 5 dagen Kamperen zijn we weer aangewezen op een hotel bij gebrek aan camping. Errachidia kan men al een stadje noemen met een uitgebreid gamma aan eetgelegenheden we hebben er dan nog maar eens van geprofiteerd om te gaan eten, onze buik vol voor geen geld.

Het beeld dat we 60km lang te zien krijgen

Een waterput langs de weg

Onze hotelkamer

18/04/2018 Een saaie fietsdag

Toen ik vannacht naar het toilet ging zag ik dat er naast de ingangspoort van de camping een man op de grond lag te slapen, waarschijnlijk de nachtwaker van dienst die er moet op toezien dat niemand stiekem het terrein verlaat zonder betalen.

Het wordt een zeer saaie fietsdag. Het is één kale vlakte, we passeren hooguit twee dorpen. We gaan onderweg in Tinejdad wel nog het ‘musée des sources’ bezoeken.

Musée des sources

Musée des sources

17/04/2018 De Todghakloof

De Todghakloof, of Todrakloof zoals het hier wordt uitgesproken, is de laatste van drie valleien/kloven die we gaan verkennen met de fiets en ook deze keer bagagevrij.

De eerste 15km fietsen we nog langs een prachtige palmentuin tot aan het begin van de echte kloof. De Todghakloof is een zeer smalle diepe kloof en trekt heel wat toeristen aan, de meesten worden aangevoerd met grote en kleine autobussen. De eerste keer dat we er door fietsen is het nog vrij rustig in het begin van de kloof maar wanneer we er nog eens passeren op de terugweg is het al behoorlijk druk en daardoor verliest het wel wat van zijn charme. De meeste toeristen gaan trouwens niet verder dan dit punt terwijl het verderop minstens even prachtig is, ideaal om rustig door te fietsen.

Sinds gisteren hapert de ritssluiting van de buitentent waardoor we ze nog amper open of dicht krijgen. We hebben echter een wondermiddel ontdekt: de ritssluiting insmeren met wat afwasproduct en ze ritst weer dat het een lust is.

Todghakloof

Todghakloof

Palmtuin

16/04/2018 Rug-aan-rug of lepeltjesgewijs

Ondanks ons thermisch ondergoed dat we hebben aangetrokken hebben we vannacht toch nog koud gehad. Om het warmer te krijgen kruipen we dicht tegen elkaar aan, rug-aan-rug of lepeltjesgewijs.

In de eerste 25km gaat het in de Dadeskloof nog wat op en neer maar eens voorbij Boumalne Dades wordt het zo goed als vlak en vliegen de kilometers voorbij alsof het niets is. Het mag ook wel eens een makkelijkere etappe zijn.

Tinghir ligt zo’n 400m lager dan onze vorige overnachtingsplaats en we merken dat ook aan de temperatuur, het is hier een stuk warmer.

Onderweg

Het stadhuis van Tinghir

15/04/2018 De Dadesvallei/-kloof

Onze tent blijft staan op de kleine camping en wij gaan zonder bagage de Dadesvallei op en neer fietsen tot M’Semir, in totaal zo’n 70km. Na enkele kilometers moeten we langs een slingerweg naar boven. Van bovenaf gezien lijkt deze weg met al zijn haarspeldbochten zéér indrukwekkend en toch was het vrij makkelijk om hem naar boven te fietsen. Het feit dat we zonder bagage fietsen zal er wel voor iets tussen zitten. Later moeten we ook nog naar een maximum hoogte van 2060m.

De voorbije nacht hebben we niet zo comfortabel geslapen omdat het behoorlijk koud was, op zich niet zo verwonderlijk op een hoogte van 1700m met een koude noordenwind die vanuit de Hoge Atlas komt. De volgende nacht willen we het toch wat warmer hebben en daarom halen we onze ganse kleding zak uit om onderin op zoek te gaan naar ons thermisch ondergoed.

De Dadeskloof

De slingerweg

14/04/2018 Van de Rozenvallei naar de Dadesvallei

In de kasbah praten we ’s ochtends nog met een Vlaamse vrouw die in anderhalve dag terug moet naar Fez. Ze wil met haar gewoon huurautootje over het Atlasgebergte terug rijden. Degelijke wegen over de bergen zijn er in dit  gedeelte echter niet en we raden haar toch aan om er nog eens goed over na te denken.

In Boumaline Dades begint de Dadesvallei en aan het aantal campers en motorrijders die ons passeren kan je meteen al merken dat het een vallei is die veel toeristen aantrekt. Op een gegeven moment staan er enkele motards langs de weg, als ze zien hoe MJ tegen de wind op naar boven worstelt, duwen 2 van hen  haar  een stukje naar boven.

Om 19 uur kruipen we al in ons tentje omdat het buiten te koud begint te worden.

13/04/2018 De Rozenvallei

We trekken vandaag met onze fietsen heen en terug door de Rozenvallei, in totaal zo’n 50 kilometer. Op de heenrit krijgen we af te rekenen met stevige tegenwind, de terugrit naar de Kasbah verloopt stukken vlotter.

Men noemt dit de Rozenvallei omdat hier rozen gekweekt worden. Je zou je verwachten aan velden vol met bloeiende rozenstruiken, maar niets is minder waar. We zijn nog een week of twee te vroeg om de damascusrozen in volle bloei te zien. Het is zoeken om een vroegbloeier te spotten. De damascusroos is heel discreet en lijkt op niets met de rozen zoals wij die in België kennen. De helft van de oogst wordt gedroogd, de andere helft gedistilleerd tot rozenwater of een afgeleide zalf.

We hebben nu al enkele keren in een kasbah overnacht met halfpension. Het diner en ontbijt dat telkens geserveerd wordt is bijzonder heerlijk en overvloedig, té veel voor ons beiden om alles op te krijgen. De volgende dagen gaan we kamperen en zullen we het  met heel wat minder doen.

Rozenvallei

Rozenvallei

Damascusroos

12/04/2018 Ik schrik me rot

Aanvankelijk zouden we in 5 dagen van Ouarzazate naar Errachidia fietsen maar er zijn op dit stuk zoveel mooie valleien en kloven dat we beslist hebben er meer tijd voor uit te trekken en er 9 dagen over te doen.

Zoals gewoonlijk fiets ik op kop en volgt MJ een eindje achter mij. Plots hoor ik achter mij een auto hard remmen gevolgd door een harde klap. Ik schrik me rot! In een fractie van een seconde sta ik stil om achterom te kijken. Oef, MJ zit nog wel degelijk op haar fiets. Van het verschieten gaat mijn tikker toch wel eventjes de hoogte in. Ik denk er zelfs even aan om langs de kant te gaan om even te bekomen. De harde klap die ik hoorde kwam van twee auto’s die vlak achter MJ op elkaar zijn gebotst. Waarschijnlijk moest de eerste auto voor MJ afremmen omdat hij haar niet kon voorbijsteken en heeft de tweede auto dit te laat gemerkt. Dit had voor MJ eens goed anders kunnen afgelopen zijn. Later zien we de tweede auto nog voorbijrijden, vooraan zwaar gehavend, de bestuurder mag van geluk spreken dat hij nog kan rijden.

We rijden tot een Kasbah aan het begin van de rozenvallei. De Kasbah is gelegen vlak in een haarspeldbocht en van op het balkon aan onze kamer kunnen we genieten van een prachtig panorama.

Een gezellige kamer in de Kasbah

Zonsondergang vanaf ons balkon

11/04/2018 De wind maakt het wel erg gevaarlijk

Volgens het weerbericht zou er in de voormiddag matige westenwind zijn maar helaas voor ons is er al van bij aanvang zeer stevige wind vanuit het noorden, voor ons zijwind die het bij momenten voor ons wel erg gevaarlijk maakt, in die mate zelfs dat we enkele keren uit veiligheidsoverweging te voet stappen. Gelukkig keert de wind weer in ons voordeel na 13km. Het is maar 43km tot Skoudra.

In de namiddag maken we nog een wandeling van 11km door de ‘Palmeraie’ of palmtuinen. Het woord palmtuinen is wel wat misleidend want het zijn in feite kleine akkers tussen de palmbomen. Het is fascinerend om te zien hoe men er met een ingenieus netwerk van uitgegraven kanaaltjes en dammetjes in slaagt om de gewenste veldjes van water te voorzien.

Onderweg

La Palmeraie

Handmatige steenmakerij

10/04/2018 Voor de derde keer terug in Ouarzazate

Als we ’s morgens om 6 uur op de bus stappen komt er nog een andere fietser opdagen ook een Belg.  Luc, een sportleraar in Turnhout, mag elke paasvakantie van zijn vrouw alleen op stap. De bus uren passeren dan ook razendsnel daar we elkaar veel te vertellen hebben.  Onderweg moeten we nog een tijdje van de weg af voor de ‘Tour Cyclisme Maroc’.

Terug in het hotel nemen we bij gebrek aan een douche een bad. Om water te sparen wassen we onze kleren in het badwater en als laatste onze sandalen die onder het zand zitten. We hebben nog niet alle was opgehangen op het dak van het hotel of we zien dat MJ haar kleed weg is. Hier op het dak blaast er altijd een stevige wind, de was zal dan ook drogen in snel tempo. Gelukkig zien we het kleed ergens onder een struik liggen, we moeten wel aan de hotelbaas gaan vragen hoe we op het braakliggend stuk geraken om het te halen. We hangen het terug op wel wat verder van de rand van het dak af. Dus eind goed al goed. Voor de rest van de dag lummelen we maar wat rond.

Le Tour Cyclisme Maroc

09/04/2018 Terug naar de bewoonde wereld

Na het ontbijt in de bivouac rijden we met de 4x4 terug naar Ouled Driss. Om met een 4X4 door de woestijn te rijden ben je best wat schokbestendig, zeker als je op de achterbank zit kan je af en toe een steuntje best gebruiken. Luc heeft gelukkig veel ervaring met zijn 19 jarige Toyota Landcruiser, hij is bovendien een uitstekende gids.

Op de middag gaan we naar ons stamcafé een omelet eten. Moustafa zijn neef trouwt morgen, heel het dorp is uitgenodigd en wij mogen van hem ook komen . Jammer genoeg hebben we al bus tickets gekocht en de bus vertrekt al om 6 uur ’s morgens. We zullen vroeg uit de veren moeten met onze bagage en fietsen moeten we een half uurtje vroeger daar zijn en we moeten eerst nog 7km fietsen naar Mhamid.

Ons verblijf hier in Ouled Driss is een voltreffer geworden mede dankzij de geweldige gastvrijheid van Luc, om het kort te zeggen een kerel naar ons hart.

Voor meer info: http://www.carrefourdesnomades.com